Metan Gazı sessiz tehlike: Belirtiler, önlemler ve ilk yardım yöntemleri
Altınbaş Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu’ndan Öğr. Gör. Özlem Karagöl, metan gazı ile ilgili kapsamlı bir bilgilendirme yaptı.
Irak'ın Kuzeyinde metan gazı zehirlenmesi nedeniyle 12 askerimizin şehit olmasının ardından Metan Gazı konusu tekrar gündeme geldi.
Altınbaş Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu’ndan Öğr. Gör. Özlem Karagöl de “Renksiz, kokusuz ve oldukça yanıcı olan metan gazı, özellikle kapalı ortamlarda görünmeyen büyük bir tehdit oluşturuyor” diyerek metan gazının özelliklerinden zehirlenme belirtilerine ve ilk yardım müdahalesine kadar birçok kritik noktaya dikkat çekti.
Boğucu değil ama boğabilir
Metan gazı (CH₄), doğalgazın ana bileşeni olup atmosferde bol miktarda bulunan, renksiz ve kokusuz bir gazdır. Doğrudan toksik olmasa da yüksek konsantrasyonlarda bulunduğunda oksijenin yerini alarak boğulmaya neden olabilir. Bu da onu görünmez bir tehdit hâline getirir.
“En büyük tehlike fark edilmemesidir. Kokusuz olduğu için çoğu zaman hissedilmez. Bu nedenle doğal gazlara koku maddesi eklenir,” diyen Karagöl, özellikle kömür ocakları, biyogaz tesisleri,
Zehirlenme belirtileri ciddiye alınmalı
Metan gazına maruz kalan bireylerde belirtiler maruziyetin düzeyine göre değişiyor:
Hafif belirtiler: Baş dönmesi, bulantı, sersemlik, yorgunluk
Orta düzey belirtiler: Kusma, kas zayıflığı, hızlı nabız, bilinç bulanıklığı
Ağır vakalar: Bilinç kaybı, solunum durması, nöbet ve hatta ölüm
İlk müdahale hayat kurtarır
Karagöl, metan gazı ile temasta hızlı müdahalenin önemine dikkat çekti:
Gaz kaynağını kapatın, ortamı havalandırın
Elektrik düğmelerine dokunmayın, kıvılcım yaratmayın
Kişiyi temiz hava alanına çıkarın
Solunum ve dolaşım kontrolü yapın (ABC)
Gerekirse suni solunum ve kalp masajı uygulayın
112 Acil’i arayın ve profesyonel destek alın
İklim değişikliğinde de rol oynuyor
Metan gazı yalnızca bireysel sağlık açısından değil, küresel iklim değişikliği açısından da tehlikeli. Karbondioksite göre 20 yıllık sürede 84 kat daha fazla ısı tutma kapasitesine sahip olan bu gaz, sera etkisini artırıyor ve küresel ısınmaya katkıda bulunuyor.